Pthirus pubis، معروف به شپش عانه یا شپش ناحیه تناسلی، یک انگل خارجی انسانی است که عمدتاً در نواحی موی بدن انسان مانند ناحیه تناسلی زندگی می‌کند. این انگل خون‌خوار است و از خون میزبان تغذیه می‌کند. آلودگی به این شپش به نام پدی‌کولوزیس پوبیس (pediculosis pubis) شناخته می‌شود.
---
مشخصات ظاهری
اندازه: ۱ تا ۲ میلی‌متر (کوچک‌تر از شپش سر).
رنگ: قهوه‌ای روشن یا خاکستری، که بسته به تغذیه از خون ممکن است تغییر کند.
شکل بدن: بدنی پهن و شبیه خرچنگ با پاهای قوی که به چسبیدن به موها کمک می‌کند.
ویژگی خاص: شکل پاها باعث می‌شود شپش به‌خوبی به موی ناحیه تناسلی، زیر بغل و گاهی مژه و ابرو بچسبد.
---
زیستگاه
محیط زندگی:
این شپش‌ها فقط روی بدن انسان زندگی می‌کنند و به دما و رطوبت بدن وابسته‌اند.
در مناطقی با موهای کوتاه و زبر مانند ناحیه تناسلی، زیر بغل، سینه و شکم یافت می‌شوند.
میزبان:
فقط انسان میزبان این انگل است و شپش‌ها نمی‌توانند برای مدت طولانی دور از بدن انسان زنده بمانند.
---
تغذیه
منبع غذایی:
خون انسان، که با نیش زدن پوست به دست می‌آید.
الگوی تغذیه:
این شپش‌ها چندین بار در روز تغذیه می‌کنند و هر بار مقدار کمی خون مصرف می‌کنند.
نیش شپش باعث خارش شدید و تحریک پوستی می‌شود.
---
چرخه زندگی
1. تخم‌گذاری:
ماده‌ها تخم‌های خود (به نام رشک یا nit) را به ساقه مو می‌چسبانند.
هر ماده می‌تواند روزانه ۲ تا ۳ تخم بگذارد و در طول عمر خود تا ۳۰ تخم تولید کند.
2. رشد:
تخم‌ها پس از ۶ تا ۱۰ روز به لارو تبدیل می‌شوند.
3. بلوغ:
شپش نابالغ (نیاد) طی ۲ تا ۳ هفته بالغ می‌شود و قادر به تولیدمثل است.
طول عمر شپش بالغ حدود یک ماه است.
---
انتقال
روش‌های انتقال:
1. تماس مستقیم پوست با پوست، به‌ویژه از طریق فعالیت‌های جنسی.
2. استفاده از لباس‌ها، حوله‌ها یا تخت مشترک.
انتقال به حیوانات:
این انگل فقط انسان را آلوده می‌کند و به حیوانات انتقال نمی‌یابد.
---
علائم آلودگی
1. خارش شدید:
ناشی از واکنش آلرژیک به بزاق شپش.
2. جای نیش:
نقاط کوچک آبی یا قرمز روی پوست که نشان‌دهنده نیش شپش است.
3. وجود تخم‌ها:
تخم‌ها به ساقه موها چسبیده و به‌سختی جدا می‌شوند.
4. التهاب و تحریک پوستی:
ممکن است در اثر خراشیدن، عفونت‌های ثانویه ایجاد شود.
---
راه‌های پیشگیری
1. حفظ بهداشت فردی:
شست‌وشوی مرتب بدن و لباس‌ها.
2. اجتناب از تماس مستقیم:
خودداری از روابط جنسی محافظت‌نشده با افراد آلوده.
3. عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی:
حوله، لباس زیر و ملحفه باید جداگانه استفاده شود.
4. آگاهی و آموزش:
افزایش آگاهی درباره روش‌های انتقال و پیشگیری.
---
راه‌های مبارزه و درمان
1. درمان دارویی:
استفاده از لوسیون‌ها و شامپوهای حاوی پرمترین، مالاتیون یا لیندان که برای کشتن شپش و تخم‌های آن مؤثر است.
ایورمکتین خوراکی در موارد شدید یا مقاوم.
2. روش‌های مکانیکی:
شانه‌زدن دقیق برای جدا کردن تخم‌ها از موها.
تراشیدن موهای ناحیه آلوده برای کاهش تخم‌ها و شپش‌ها.
3. ضدعفونی محیط:
شستن لباس‌ها، ملحفه‌ها و حوله‌ها با آب گرم و خشک‌کردن آن‌ها با دمای بالا.
استفاده از جاروبرقی برای پاک‌سازی تخت و مبلمان.
4. درمان هم‌زمان شرکای جنسی:
برای جلوگیری از بازگشت آلودگی، شرکای جنسی باید هم‌زمان درمان شوند.
5. مراقبت‌های پوستی:
استفاده از کرم‌های تسکین‌دهنده خارش برای کاهش تحریک پوست.
در صورت عفونت ثانویه، مصرف آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی.
---
نتیجه‌گیری
Pthirus pubis یک انگل شایع انسانی است که بیشتر از طریق تماس نزدیک منتقل می‌شود. اگرچه این آلودگی به‌ندرت خطر جدی ایجاد می‌کند، اما خارش و ناراحتی ناشی از آن می‌تواند کیفیت زندگی را کاهش دهد. رعایت بهداشت فردی، درمان سریع و دقیق و پیشگیری از انتقال به دیگران، از مهم‌ترین روش‌های کنترل این انگل است.
هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.