دمودکس فولیکولوروم (Demodex folliculorum)

دمودکس فولیکولوروم (Demodex folliculorum)

دمودکس فولیکولوروم

دمودکس فولیکولوروم (Demodex folliculorum) یک مایت انگلی میکروسکوپی است که در فولیکول‌های مو، به‌ویژه در صورت انسان زندگی می‌کند. این مایت یکی از دو گونه دمودکس در انسان است؛ گونه دیگر دمودکس برویس (Demodex brevis) نام دارد که ترجیح می‌دهد در غدد سباسه (غدد چربی‌ساز پوست) زندگی کند.

 

تلفن مشاوره رایگان:

09120175667

---

رده‌بندی و ویژگی‌ها

قلمرو: جانوران (Animalia)

شاخه: بندپایان (Arthropoda)

رده: عنکبوتیان (Arachnida) (مرتبط با عنکبوت‌ها و کنه‌ها)

راسته: ترومبیدیفورم‌ها (Trombidiformes)

خانواده: دمودسیده (Demodecidae)

جنس: دمودکس (Demodex)

گونه: دمودکس فولیکولوروم (Demodex folliculorum)

 

---

ساختار و مورفولوژی

اندازه: حدود ۰.۳ تا ۰.۴ میلی‌متر، بنابراین فقط با میکروسکوپ قابل مشاهده است.

شکل: بدنی کِرم‌مانند و کشیده دارد.

پاها: دارای هشت پای کوتاه که در قسمت جلویی بدن قرار دارند.

اجزای دهانی: برای مصرف سلول‌های پوست و چربی (سبوم) سازگار شده‌اند.

 

---

چرخه زندگی و تولیدمثل

دمودکس فولیکولوروم چرخه زندگی کوتاهی دارد که حدود ۱۴ تا ۱۸ روز طول می‌کشد و شامل چهار مرحله است:

1. تخم‌ها: در داخل فولیکول‌های مو گذاشته می‌شوند.


2. لاروها: از تخم‌ها بیرون می‌آیند و تغذیه را آغاز می‌کنند.


3. نمف‌ها (Nymphs): پوست‌اندازی کرده و به مایت‌های نابالغ تبدیل می‌شوند.


4. بزرگسالان: در عرض حدود ۷ روز بالغ می‌شوند و شروع به تولیدمثل می‌کنند.

 

جفت‌گیری در دهانه فولیکول‌های مو انجام می‌شود و سپس مایت‌های ماده تخم‌های خود را عمیق در داخل فولیکول‌ها می‌گذارند. این مایت‌ها در خارج از بدن میزبان مدت زیادی زنده نمی‌مانند.


---

تلفن مشاوره رایگان:

09120175667

محل زندگی مایت دمودکس

این مایت‌ها بیشتر در صورت یافت می‌شوند، مخصوصاً در مناطقی که غدد سباسه (چربی) زیادی دارند:

مژه‌ها و ابروها

بینی و گونه‌ها

پیشانی و چانه

مجرای گوش


مایت‌های دمودکس مناطق چرب پوست را ترجیح می‌دهند زیرا از سلول‌های مرده پوست، چربی (سبوم) و هورمون‌ها تغذیه می‌کنند.


---

انتقال و گسترش

تماس مستقیم پوست به پوست (مانند تماس بین اعضای خانواده یا شرکای نزدیک).

استفاده از حوله، ملحفه، یا برس آرایشی آلوده (کمتر شایع).

حضور در بدو تولد – بسیاری از افراد این مایت‌ها را از مادر خود در اوایل زندگی دریافت می‌کنند.

 

---

آیا مایت دمودکس خطرناک است؟

دمودکس فولیکولوروم معمولاً بی‌ضرر است و به عنوان یک موجود هم‌سفره (Commensal) روی پوست زندگی می‌کند، به این معنی که بدون آسیب رساندن به میزبان از او تغذیه می‌کند. بسیاری از مردم این مایت را دارند بدون اینکه علائمی را تجربه کنند.

اما اگر تعداد این مایت‌ها بیش از حد زیاد شود، می‌تواند منجر به مشکلات پوستی شود، به‌ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.


---

علائم و بیماری‌های مرتبط با دمودکس فولیکولوروم

۱. دِمودیکوزیس (آلودگی بیش از حد به دمودکس)

زمانی رخ می‌دهد که مایت‌ها بیش از حد تکثیر شوند و باعث مشکلات زیر شوند:

خارش و قرمزی پوست (به‌ویژه در شب که مایت‌ها فعال‌تر هستند).

پوست پوسته‌پوسته، خشک یا زبر.

احساس سوزش یا تحریک.

افزایش چربی یا خشکی بیش از حد پوست.

 

---

۲. روزاسه (قرمزی و التهاب پوست صورت)

مطالعات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به روزاسه، به‌ویژه نوع پاپولوپوستولار (که شبیه آکنه است)، تعداد بیشتری مایت دمودکس دارند.


---

۳. بلفاریت (التهاب پلک‌ها)

مایت‌های دمودکس روی مژه‌ها ممکن است باعث:

خارش، قرمزی و تورم پلک‌ها شوند.

ایجاد پوسته و ترشحات در پایه مژه‌ها.

سوزش یا احساس جسم خارجی در چشم‌ها.

 

---

تشخیص آلودگی به دمودکس

معاینه بالینی (پزشک علائم تحریک پوستی یا پوسته‌های روی پلک را بررسی می‌کند).

بررسی میکروسکوپی (نمونه‌برداری از پوست یا مژه برای مشاهده مایت‌ها).

تلفن مشاوره رایگان:

09120175667

---

درمان و مدیریت آلودگی به دمودکس

۱. درمان‌های دارویی

کرم‌های موضعی:

مترونیدازول (دارای خاصیت ضدانگلی و ضدالتهابی).

کرم پرمترین (برای از بین بردن مایت‌ها).

روغن درخت چای (Melaleuca alternifolia) – یک درمان طبیعی که مایت‌ها را از بین می‌برد.


داروهای خوراکی:

ایورمکتین (Ivermectin) – داروی ضدانگل برای موارد شدید.


محلول‌های پاک‌کننده پلک:

دستمال‌های حاوی روغن درخت چای یا پاک‌کننده‌های مخصوص پلک برای درمان بلفاریت ناشی از دمودکس.

 

---

۲. تغییر سبک زندگی و پیشگیری

شست‌وشوی منظم صورت با پاک‌کننده‌های ملایم.

پرهیز از استفاده مشترک از حوله، لوازم آرایشی یا روبالشی.

تمیز کردن مرتب برس‌های آرایشی و پاک کردن آرایش قبل از خواب.

کنترل چربی پوست (چون مایت‌ها در چربی اضافی رشد می‌کنند).

تقویت سیستم ایمنی – ضعف سیستم ایمنی ممکن است باعث افزایش بیش از حد مایت‌ها شود.

 

---

دمودکس فولیکولوروم در برابر دمودکس برویس


---

نتیجه‌گیری

دمودکس فولیکولوروم یک مایت شایع و معمولاً بی‌ضرر است که روی پوست اغلب بزرگسالان یافت می‌شود.

در برخی موارد، افزایش بیش از حد آن می‌تواند تحریک پوستی، روزاسه یا التهاب پلک‌ها ایجاد کند.

رعایت بهداشت و درمان‌های مناسب می‌تواند به کنترل مشکلات مرتبط با دمودکس کمک کند.

مایت دمودکس فولیکولوروم (Demodex folliculorum) انگل میکروسکوپی است که در فولیکول‌های موی انسان، به‌ویژه در نواحی صورت، زندگی می‌کند. اگرچه حضور این مایت‌ها در مقادیر کم معمولاً بی‌ضرر است، افزایش تعداد آن‌ها می‌تواند منجر به مشکلات پوستی مانند خارش، قرمزی و التهاب شود.

درمان‌های طبیعی و تحقیقات جدید:

1. روغن درخت چای (Tea Tree Oil): تحقیقات نشان داده است که روغن درخت چای دارای خواص ضد‌میکروبی و ضد‌انگلی است که می‌تواند در کاهش تعداد مایت‌های دمودکس مؤثر باشد. استفاده از محصولات حاوی این روغن یا افزودن چند قطره از آن به شامپو یا پاک‌کننده‌های صورت می‌تواند مفید باشد.


2. محصولات گیاهی: برخی محصولات طبیعی با ترکیبات گیاهی برای استفاده روزانه طراحی شده‌اند که به کاهش تعداد مایت‌های دمودکس کمک می‌کنند. به عنوان مثال، محصولاتی که توسط شرکت آنجکس تولید می‌شوند، با ترکیبات گیاهی و طبیعی، برای استفاده روزانه و کمک به از بین بردن انگل‌ها و حتی پیشگیری از ازدیاد کنه‌های دمودکس مفید هستند.


3. رعایت بهداشت فردی: شست‌وشوی منظم صورت با پاک‌کننده‌های ملایم و غیرصابونی، لایه‌برداری منظم برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست، و استفاده از حوله‌های یکبار مصرف شخصی می‌تواند به کاهش تعداد مایت‌های دمودکس کمک کند.


4. تغذیه سالم و تقویت سیستم ایمنی: مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، خواب کافی و مدیریت استرس می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و از افزایش تعداد مایت‌های دمودکس جلوگیری کند.

 

توجه داشته باشید که قبل از استفاده از هرگونه درمان طبیعی یا محصولات جدید، بهتر است با یک متخصص پوست مشورت کنید تا از مناسب بودن آن‌ها برای پوست خود اطمینان حاصل کنید.

تلفن مشاوره رایگان:

09120175667

ارسال دیدگاه

    هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.