گونههای خانواده Gryllotalpidae که به فارسی به آنها «شبپره خراشزن» یا «موش کور حشرهای» گفته میشود، از آفات زیرزمینی در بخشهای مختلف جهان به شمار میروند. رایجترین گونه این خانواده، «شبپره خراشزن اروپایی» (Gryllotalpa gryllotalpa) است که به دلیل رفتار حفاری و تغذیه زیرزمینی، به محصولات کشاورزی آسیب میرساند.
---
خصوصیات کلی
ظاهر: حشراتی بزرگ به طول 3 تا 5 سانتیمتر با بدن قهوهای مایل به زرد، پاهای جلویی قوی و عریض که برای حفاری سازگار شدهاند، و بالهایی که میتوانند پرواز کنند.
زیستگاه: این حشرات در خاکهای نرم، معمولاً در زمینهای کشاورزی، باغها و حتی چمنزارها یافت میشوند.
رفتار: به دلیل زندگی زیرزمینی و توانایی حفاری تونلها، اغلب بهسختی دیده میشوند. فعالیت بیشتر آنها در شب است.
---
چرخه زندگی
1. تخمگذاری: مادهها تخمهای خود را (معمولاً چند صد عدد) در لانههایی زیرزمینی و مرطوب میگذارند. تخمها پس از 2 تا 3 هفته تبدیل به نوزاد میشوند.
2. مرحله نوزادی (نیمف): نوزادان شبیه به بالغین هستند، اما فاقد بال هستند. این مرحله ممکن است تا دو سال طول بکشد.
3. حشرات بالغ: حشرات بالغ دارای بال بوده و میتوانند پرواز کنند. آنها در این مرحله برای تولیدمثل فعالیت میکنند.
---
تغذیه
این حشرات عمدتاً از ریشهها و بخشهای زیرزمینی گیاهان تغذیه میکنند.
شبپرههای خراشزن ممکن است از حشرات کوچکتر و لاروهای دیگر نیز تغذیه کنند، اما اصلیترین منبع تغذیه آنها بافتهای گیاهی است.
---
آسیبها و ضررها
1. به محصولات کشاورزی:
آسیب به ریشهها و ساقههای زیرزمینی باعث پژمردگی و مرگ گیاهان میشود.
محصولات حساس شامل سبزیجات (مثل گوجهفرنگی، سیبزمینی، هویج)، غلات و چمن هستند.
2. خسارت به زمینهای چمن و باغها:
ایجاد تونلهای زیرزمینی به ریشههای چمن آسیب میزند و زمین را ناپایدار میکند.
3. کاهش باروری خاک: حفاری مداوم میتواند ساختار خاک را تخریب کند.
---
روشهای مقابله
1. مکانیکی:
جستجو و جمعآوری حشرات بالغ و نوزادان از خاک به صورت دستی، بهویژه در هنگام شخمزنی.
ایجاد موانع فیزیکی مثل تورهای زیرزمینی برای جلوگیری از دسترسی این حشرات به ریشهها.
2. بیولوژیکی:
استفاده از دشمنان طبیعی مانند پرندگان، قورباغهها و برخی از گونههای حشرات شکارچی (مثل سوسکهای زمینی).
بهرهگیری از نماتودهای انگلی (Steinernema spp.) که میتوانند شبپرههای خراشزن را آلوده کرده و نابود کنند.
3. شیمیایی:
استفاده از حشرهکشهای گرانوله یا محلولهایی که به خاک نفوذ میکنند، اما این روش باید با احتیاط و با توجه به تأثیرات زیستمحیطی انجام شود.
4. مدیریت کشاورزی:
شخمزدن زمین برای تخریب تونلها و لانهها.
تناوب زراعی برای کاهش حضور آفات در مزارع خاص.
استفاده از کودهای مناسب برای بهبود سلامت گیاه و مقاومت در برابر آفات.
---
جمعبندی
شبپرههای خراشزن به دلیل فعالیتهای زیرزمینی و تغذیه از ریشه گیاهان، آفات جدی محسوب میشوند. کنترل آنها نیازمند ترکیبی از روشهای مدیریت محیطی، بیولوژیکی و شیمیایی است تا خسارات آنها به محصولات کشاورزی و زمینهای چمن کاهش یابد.
هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.