کک گربه (Ctenocephalides felis) یکی از رایج‌ترین انواع کک‌هاست که نه‌تنها گربه‌ها، بلکه سگ‌ها، دیگر پستانداران و حتی انسان‌ها را آلوده می‌کند. این گونه کک، علاوه بر ایجاد مشکلات پوستی و خارش، می‌تواند ناقل بیماری‌های خطرناک باشد و از این رو اهمیت بهداشتی زیادی دارد.
---
مشخصات ظاهری
اندازه: 1.5 تا 3 میلی‌متر.
رنگ: قهوه‌ای مایل به قرمز.
بدن: تخت از پهلو، با پوشش سخت و کیتینی که مقاومت بالایی در برابر فشار دارد.
پاها: پاهای عقبی قوی و بلند که به کک توانایی پرش‌های بلند (تا 30 سانتی‌متر) را می‌دهد.
بدون بال: کک‌ها بال ندارند اما پرش‌های بلند آن‌ها، جابه‌جایی را تسهیل می‌کند.
---
زیستگاه
محیط‌های حیوانات خانگی: بیشتر در محل زندگی گربه‌ها و حیوانات خانگی مانند فرش‌ها، مبلمان، پتوی حیوانات و شکاف‌های خانه یافت می‌شود.
شرایط محیطی: کک گربه در محیط‌های گرم و مرطوب (20 تا 30 درجه سانتی‌گراد با رطوبت نسبی بالای 70 درصد) فعالیت بیشتری دارد.
---
چرخه زندگی
کک گربه دارای چرخه زندگی چهار مرحله‌ای است که معمولاً 2 تا 3 هفته طول می‌کشد، اما در شرایط نامساعد می‌تواند تا چند ماه ادامه یابد:
1. تخم:
ماده‌های بالغ پس از تغذیه از خون، روزانه 20 تا 50 تخم سفید و بیضی‌شکل می‌گذارند.
تخم‌ها روی پوست حیوان ریخته و به محیط اطراف (فرش، تخت و خاک) منتقل می‌شوند.
این مرحله 2 تا 14 روز طول می‌کشد.
2. لارو:
لاروها کرم‌مانند و بدون پا هستند و از مواد آلی مانند مدفوع کک‌های بالغ و پوست‌ریزی تغذیه می‌کنند.
در این مرحله، لاروها از نور دوری می‌کنند و در مکان‌های تاریک و مرطوب پناه می‌گیرند.
این مرحله 5 تا 20 روز طول می‌کشد.
3. شفیره:
لاروها به شفیره تبدیل شده و درون پیله‌ای ابریشمی مخفی می‌شوند. این پیله‌ها بسیار مقاوم بوده و می‌توانند تا چندین ماه باقی بمانند.
شرایط محیطی مناسب (مانند گرما، رطوبت و حضور میزبان) باعث تسریع خروج کک بالغ می‌شود.
این مرحله 7 روز تا چند ماه طول می‌کشد.
4. بلوغ:
کک بالغ از پیله خارج شده و به دنبال میزبان برای تغذیه می‌گردد. در صورت یافتن میزبان مناسب، تغذیه، جفت‌گیری و تخم‌گذاری آغاز می‌شود.
عمر کک بالغ معمولاً 2 تا 3 ماه است.
---
تغذیه
کک بالغ از خون میزبان (گربه‌ها، سگ‌ها یا گاهی انسان) تغذیه می‌کند.
گزش کک باعث خارش، التهاب و در برخی موارد، واکنش‌های آلرژیک می‌شود.
---
مشکلات ناشی از کک گربه
1. حساسیت پوستی:
بزاق کک می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک شدید (درماتیت آلرژیک) شود.
2. انتقال بیماری‌ها:
ناقل بیماری‌های باکتریایی مانند Bartonella henselae (عامل بیماری خراش گربه).
انتقال کرم‌های نواری (Dipylidium caninum) به حیوانات خانگی و گاهی انسان‌ها.
3. کم‌خونی:
آلودگی شدید به کک می‌تواند باعث کم‌خونی در حیوانات کوچک یا ضعیف شود.
4. عفونت‌های ثانویه:
خاراندن محل گزش می‌تواند منجر به زخم و عفونت‌های پوستی شود.
---
روش‌های پیشگیری
1. حفظ نظافت محیط:
شستشوی مداوم وسایل حیوانات خانگی با آب گرم.
جاروبرقی منظم فرش‌ها، مبلمان و شکاف‌های کف خانه.
دور نگه داشتن گربه‌ها از محیط‌های آلوده به کک، مانند باغ‌ها و پارک‌های عمومی.
2. پیشگیری بر روی حیوان:
استفاده از داروهای پیشگیری مانند قرص‌ها یا قطره‌های موضعی ضد کک (مانند فایپرویل یا سلکتین).
شانه کردن مرتب موهای گربه برای شناسایی و حذف کک‌ها.
استفاده از قلاده‌های ضد کک برای حفاظت طولانی‌مدت.
---
روش‌های مبارزه
1. روش‌های شیمیایی:
اسپری‌ها و گردهای ضد کک: برای از بین بردن کک‌های بالغ و تخم‌های آن‌ها در محیط.
مواد حشره‌کش: مانند پرمترین و ایمیداکلوپرید برای از بین بردن کک روی حیوان.
فومیگاسیون: استفاده از بخارهای شیمیایی در محیط‌هایی با آلودگی شدید.
2. روش‌های طبیعی:
استفاده از خاک دیاتومه برای از بین بردن لاروها و بالغ‌های کک.
اسپری محلول سرکه سفید و آب برای کاهش آلودگی.
استفاده از روغن‌های طبیعی مانند روغن درخت چای یا نعناع روی فرش‌ها و مبلمان.
3. کنترل حرارتی:
شستشوی وسایل با آب داغ یا استفاده از بخارشوی.
خشک کردن وسایل در معرض آفتاب مستقیم.
4. کنترل بیولوژیک:
استفاده از نماتودهای مفید (مانند Steinernema carpocapsae) برای کاهش لاروهای کک در خاک.
5. مشاوره حرفه‌ای:
در صورت آلودگی شدید، از متخصصین کنترل آفات یا دامپزشکان کمک بگیرید.
---
جمع‌بندی
کک گربه یکی از آفات مهم حیوانات خانگی است که می‌تواند به انسان نیز سرایت کند. با رعایت بهداشت، استفاده از روش‌های پیشگیری و مبارزه و مراقبت منظم از حیوانات خانگی، می‌توان این آفت را کنترل کرد و از مشکلات ناشی از آن جلوگیری نمود.
هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.