سوسری ها (سوسک ها) اصلی ترین آفات خانگی

بندپایان و خصوصا حشرات نقش مهمی در انتقال عوامل بیماریزا به انسان دارند. ازجمله این حشرات سوسری ها (که به اشتباه در ایران سوسک خوانده می شوند) هستند که همواره سلامت انسانی را تحت تاثیر قرار می دهند. با توجه به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) سوسری ها حدود ۳۶۰ میلیون سال است که روی زمین زندگی می کنند. تا کنون حدود ۴۰۰۰ گونه سوسری شناسایی شده است که کمتر از ۱ درصد از آنها جز آفات خانگی محسوب می شوند و به طور کلی امروزه کمتر مکانی را می توان یافت که از حضور سوسری ها در امان باشد.

سوسری ها (سوسری آمریکایی، سوسری آلمانی، سوسری شرقی، سوسری نوار قهوه ای و …) درتمام نقاط دنیاخصوصا” مناطق گرمسیری ونیمه گرمسیری انتشار دارند. اهمیت پزشکی سوسری ها به علت بالا آوردن بخشی از غذای خورده شده (استفراغ) و مدفوع در محل های مختلف و ایجاد بوی بد بویژه در سوسری های آمریکایی و همچنین تولید ترکیباتی که از مشتقات تریپتوفان بوده، آلرژی زا و سرطان زا می باشند. وجود آنها در منزل، مغازه، انبار موادغذایی، آشپزخانه ها و بیمارستانها از یک سو وحضور آنها در فاضلاب ها و سطل های زباله ازسوی دیگر می باشد. این رفتار سوسری ها را قادر به انتقال مکانیکی عوامل بیماریزا از یک محل به محل دیگر می سازد.

سوسری ها می توانند پناهگاهی برای باکتری های بیماری زا و میزبان واسطه ای برای کرم های روده ای بیماری زا باشند.با توجه به اینکه اثبات دخالت مستقیم سوسری ها (Blattaria) در انتقال عوامل بیماری زا به انسان دشواراست، ولی نمی توان نقش سوسری ها (خصوصا سوسری آمریکایی) را در انتقال میکرواورگانیزم های موثر در عفونتهای بیمارستانی و محیط زیست رد کرد. سوسری ها تقریبا با ۱۵۰ گونه باکتری، ۶۰ گونه قارچ، ۶ گونه مخمر، ۹۰ گونه پروتوزوئر و ۴۵ گونه از کرم های حلقوی بیماریزا و تعدادی از کرم های قلابدار و شلاقی دارای ارتباط همزیستی می باشند.

سوسری آلمانی از اصلی ترین منابع مهم آلرژن‎ در داخل اماکن خانگی و عمومی به شمار می‎رود بطوریکه در ایجاد و تشدید بیماریهای آلرژی و آسم نقش مهمی دارد. سوسری آلمانی یکی از آفات مهم خانگی است که دارای انتشار وسیعی در سطح دنیا است. به دلیل داشتن تمایلات زندگی داخلی اغلب در اماکنی مانند کترینگ ها، بیمارستانها، هتل ها، انبارهای موادغذایی، آشپزخانه، حمام ها و سایر اماکن مشابه دیده می شوند. سوسری آلمانی همه چیزخوار است و به همین دلیل نقش عمده ای درانتقال مکانیکی بسیاری از عوامل بیماریزا به عهده دارد. سوسری ها (خصوصا سوسری آلمانی) دارای فعالیت شبانه می باشند. توانایی دویدن و جابجایی سریع سوسری ها قابلیت آنها را برای فرار از روش های کنترل و در نتیجه انتقال عوامل بیماری زا افزایش می دهد. مدفوع آنها و همچنین آلودگی خارجی بدن آنها می تواند مواد غذایی، تجهیزات بیمارستان و اماکن مسکونی را آلوده کند. از این رو سوسری ها می توانند سلامت انسان را در معرض خطر قرار دهند. به همین دلیل وجود سوسری ها در هر مکانی برای سلامت و بهداشت جامعه خطرناک است به همین دلیل می توان سوسری ها را تهدیدی برای محیط زیست انسان دانست.

اهمیت پزشکی و بهداشتی سوسری ها:

برخی از گونه های سوسری ها به عنوان مهم ترین و متداول ترین آفات  اماکن خانگی و عمومی  محسوب می شوند و به سبب اینکه به منبع غذایی خاصی جهت تغذیه نیازمند نیستند و همچنین در حال رفت و آمد در محیط‌هایی نظیر فاضلاب، سرویس های بهداشتی و توالت‌ها هستند براحتی می‌توانند عوامل مختلف بیماریزایی را از این منابع گرفته و به محیط‌های انسانی منتقل کنند. سوسری هابه دلایل زیر می‌توانند عامل بیماریزا را منتقل کنند:
۱- از طریق قطعات دهانی ۲- توسط استفراغ مواد غذایی خورده شده ۳- مدفوع ۴- پاها (خصوصا خارهای موجود برروی پا ها) و سایر قسمت‌های بدن
پس در نتیجه می‌توانند ناقل مکانیکی عوامل بیماریزایی باکتریایی مثل جذام، طاعون خیارکی، اسهال شیگلایی خونی، اسهال کودکان، عفونت مجاری ادراری، عفونت‌های استافیلوکوکی و سالمونلایی، مسمومیت‌های غذایی باشند. همچنین سوسری ها می‌توانند تخم کرم‌های روده‌ایی (که دومین گروه بزرگ ارگانیزم‌های بیماریزای منتقله توسط سوسری‌ها هستند)، بیماری های باکتریایی: اسهال، دیسانتری، وبا و تب تیفوئید، بیماری های ویروسی: فلج اطفال، حمل تخم کرم های انگلی و همچنین واکنش های آلرژیک مانند ناراحتی پوستی، خارش، تورم پلک و ناراحتی های تنفسی را ایجاد می کنند.

روشهای کنترل سوسری ها:

1- جمع آوری و نگهداری مواد غذایی در ظروف درپوشدار در کابینت و یخچال.
2- استفاده از زباله دان های دردار و قابل شستشو و استفاده از کیسه زباله.
3- شستشو و پاک کردن کلیه سطوح، وسایل، ظروف و سطل های زباله، ابتدا با مواد پاک کننده مانند پودر و مایع ظرفشویی (بمنظور خذف چربی و سایر مواد آلی که منبع تغذیه حشرات می باشند)، سپس ضدعفونی آنها با مواد ضدعفونی کننده مانند پودرپرکلرین و الکل (جهت از بین بردن میکروب ها).
4- استفاده از انبارها و زیرزمین های فاقد رطوبت و آب.
5- بررسی بسته بندی ها، شانه های تخم مرغ، کارتن ها و نیز السبه شسته شده و مبلمان قبل از ورود به ساختمان.
6- مسدود کردن شکاف های کف اتاق ها، چهارچوب درها و کانل های عبور لوله های آب، فاضلاب و کابل های برق.
برای مبارزه شیمیایی علیه سوسری ها و کنترل آنها می توان از حشره کش های آلیگروه پایروتیروئیدها نظیر: سایپرمترین، پرمترین، دلتامترین، لمبداسیهالوترین و سیفلوترین است و همچنین حشره کشهای آلی گروه کاربامات ها مثل بایگون (پروپوکسور) و فایکام (بندیوکارب) به صورت محلول پاشی، پودرپاشی، مهپاشی، گردپاشی، ژل گذاری، خمیرگذاری و طعمه های مسموم در مکان های آلوده استفاده نمود.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

افزونه "فرم تماس 7" نصب یا فعال نشده است
مشاوره رایگان