مورچه ها دزد هستند یا برده دار؟!

بعضی از گونه های مورچه ها مانند (Polyergus lucidus (Hymenoptera: Formicidae نمی¬توانند غذای خود را تهیه کنند. بنابراین به سمت لانهِ مورچه های دیگر رهسپار می¬شوند. آنها غذا قرض نمی¬گیرند و یا غذا نمی-دزدند بلکه اعضای خانواده آن لانه ها را می¬دزدند. ملکه جوان با کشتن ملکه میزبان که از جنس Formica هستند جایگزین او شده و مستعمره آنها را تصرف می¬کند و شروع به تولید مثل می¬کند.

ملکه جدید از نشانه های شیمیایی (فرمون ها) برای تسخیر کردن کارگرهای مورچه های Formica استفاده می¬کند و آنها را به بردگی خود در می¬آورد. در این هنگام کارگران به نوزادان این ارباب زورگو رسیدگی می¬کنند. مورچه های Polyergus و به اصطلاح دزد با کم شدن تعداد کارگرها، لانه های خود را ترک می¬کنند و با خبردادن به اعضای دیگر کلنی خود یک سرقت بزرگ را ترتیب می¬دهند. در این هنگام مورچه های نگون بختی که قرار است مورد حمله قرار گیرند از لانه خود محافظت می¬کنند. اما با سر رسیدن مورچه دزدها کار از کار می¬گذرد و آنها غافلگیر می¬شوند.

سارقین می­دانند که به کجای خانه مورچه های میزبان باید سرک بکشند و کجا را بگردند. آنها به قسمتی ازلانه می­روند که مورچه ها کوچک و نابالغ (شفیره ها) در آنجا نگه داری می­شوند. آنها با آرواره های نوک تیز خود که فقط به درد دزدی می­خورد این مورچه های جوان را برداشته و به کلنی خود می­برند.

نکته جالب اینجاست که آیا این مورچه های جوان بعد از بالغ شدن متوجه ربوده شدن خود و حضور در خانه­ای متفاوت با اعضای متفاوت نمی­شوند؟!

مورچه ها همدیگر را نمی­بینند چون نابینا هستند و از حس بویایی خود استفاده می­کنند. در اینجا مورچه های سارق، مورچه های جوان را توسط ترشحاتی که از غدد دهانی خود تولید می­کنند، مهرو موم می­کنند و نشانه های شیمیایی کلنی خود را روی آنها نصب می­کنند.

به این ترتیب مورچه های ربوده شده خیال می­کنند که در خانه خودشان کنار اعضای خانواده هستند. بنابراین مورچه های جدید مانند برده ها شروع به کار کردن می­کنند و برای جمع آوری غذا از لانه سارقین خارج می­شوند و به دنبال غذا می­گردند. برعکس مورچه دزدها، برده ها می­توانند غذاها را نرم کنند. از آنجایی که مورچه های دزد نمی­توانند غذا ها را بجوند مورچه های برده را واردار به بالا آوردن غذاهای هضم شده به دهان خود می­کنند. این مورچه های نگون بخت دیگر مانند کلفت همه کارهای کلنی از جمله نظافت لانه و مراقبت از فرزندان سارقین را انجام می­دهند و مورچه های دزد مانند یک ارباب تمام وقت به استراحت می­پردازند تا وقتی که یک برنامه دزدی دیگر تهیه شود و این مورچه ها فعالیت خود را برای برده داری جدید مورچه های دیگر آغاز کنند.

تهیه و تدوین در واحد تحقیق و توسعه شرکت ورسا صنعت سبز